Badanie na krew utajoną w kale

Choroby układu pokarmowego; przełyku, żołądka, jelit, wątroby, trzustka, dróg żółciowych, odbytu)
admin. med.

Badanie na krew utajoną w kale

Post autor: admin. med. »

W jakim celu badanie jest wykonywane?

Jako badanie przesiewowe w kierunku raka jelita grubego (okrężnicy): badanie wykrywa krwawienie z przewodu pokarmowego, które może być objawem raka jelita grubego.
Jakie są przyczyny rozwoju raka jelita grubego? Kto znajduje się w grupie ryzyka?
Rak jelita grubego stał się chorobą cywilizacyjną. Jego przyczyną mogą być złe nawyki żywieniowe (tzn. dieta wysokotłuszowa, bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego, uboga w warzywa i owoce, spożywanie produktów o dużej zawartości cholesterolu, a niskiej błonnika i kwasów omega 3), brak aktywności fizycznej, stosowanie używek takich jak alkohol czy papierosy oraz przypadki zachorowań na nowotwory w rodzinie. Dzisiejszy tryb życia sprawia, że co raz większa grupa osób jest narażona na tę chorobę. Badania profilaktyczne powinna wykonywać zasadniczo każda osoba już po 35 roku życia. Do grupy osób o podwyższonym ryzyku, oprócz tych, u których odnotowano u krewnych I-ego stopnia choć jeden przypadek nowotworu, należą ludzie cierpiący od dłuższego czasu na nieswoiste zapalenie jelit (choroba Leśniowskeigo-Crohna, Colitis ulcerosa), mają bądź mieli wykrytego polipa jelit bądź zaobserwowali krew w kale. Przy raku jelita grubego warto !
podkreślić ponownie rolę wieku. Zaleca się, żeby wykonywać badania na ten rodzaj nowotworu od 35 roku życia, w przypadku osób powyżej 50 lat jest to konieczność. Lekarze szacują, że w Polsce powinno przebadać się około 4 mln ludzi w wieku 55-65 roku życia.
Rak jelita grubego rozwija się przez długi czas bez znaków ostrzegawczych i to czyni go tak niebezpiecznym. Wcześnie wykryty daje prawie 100% szans na wyleczenie. Późno postawiona diagnoza natomiast radykalnie zmniejsza możliwość pokonania choroby.

Kiedy badanie jest wykonywane?
Jako rutynowe badanie wykonywane raz do roku, zwykle u osób powyżej 50 roku życia (badanie rekomendowane jako przesiewowy test w kierunku raka jelita grubego); w innych przypadkach zgodnie z zaleceniami lekarza.

Jak się pobiera próbkę do badania?
Jedna próbek kału w pojemniczku na kał.

Co się oznacza?
Test na krew utajoną wykrywa obecność krwi (hemoglobiny) w kale. W warunkach prawidłowych do przewodu pokarmowego nie przedostaje się wystarczająco dużo krwi, żeby test był dodatni, albo żeby stolce miały krwisty lub czarny, smolisty wygląd. Jakakolwiek wykrywalna ilość krwi wydalana z kałem jest niepokojącym objawem i wymaga dalszych badań.
Dodatni wynik badania kału na krew utajoną oznacza, że u pacjenta wystąpiło krwawienie do przewodu pokarmowego. Powodem krwawienia może być choroba wrzodowa, uchyłkowatość jelit, krwawiące polipy, choroby zapalne jelit, guzki krwawnicze (hemoroidy), krwawienie z dziąseł lub z nosa (i połknięcie krwi), a także łagodne i złośliwe nowotwory. Jakakolwiek tkanka (np. polip lub guz), która wystaje do światła jelita, może zostać naruszona przez przemieszczające się wzdłuż jelita masy kałowe i może przejściowo krwawić. Takie niewielkie krwawienie często jest pierwszym, a czasem jedynym wczesnym objawem raka jelita grubego, dlatego badanie kału na krew utajoną jest wartościowym testem przesiewowym.

W jakich przypadkach badanie jest wykonywane?
Test na krew utajoną w kale jest wykorzystywany przede wszystkim w badaniach przesiewowych w kierunku wczesnej postaci raka jelita grubego. Pojawienie się krwi w stolcu może być jedynym objawem wczesnego stadium raka. Jeśli uda się wykryć nowotwór, zanim zaatakuje okoliczne tkanki i da przerzuty, szansa skutecznego leczenia jest znacznie większa. Dodatni wynik badania kału na krew utajoną nie oznacza rozpoznania raka jelita grubego; do ustalenia źródła krwawienia są konieczne inne badania. Przyczyną pojawienia się krwi w kale mogą być inne choroby przewodu pokarmowego.
Dodatkowym zastosowaniem badania kału na krew utajoną jest poszukiwanie przyczyn niedokrwistości (anemii), która może być spowodowana, na przykład krwawieniem z wrzodu żołądka lub dwunastnicy. Lekarz może zlecić takie badanie u pacjentów z objawami niedokrwistości, np. ogólnym osłabieniem, z niskim hematokrytem lub niskim stężeniem hemoglobiny, albo z krwawymi lub ciemnymi stolcami.

W jakich przypadkach badanie jest zlecane?
Badanie kału na krew utajoną jest wykonywane w ramach rutynowych badań przesiewowych; zgodnie z rekomendacją Towarzystw Onkologicznych powinno być wykonywane raz w roku u osób powyżej 50 roku życia, oraz dodatkowo - na zlecenie lekarza. Większość osób badanych nie ma żadnych objawów. Badanie wykonuje się przede wszystkim jako badanie przesiewowe w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego.
Lekarz może też zlecić badanie kału na krew utajoną, jeśli podejrzewa u pacjenta niedokrwistość o niewyjaśnionej przyczynie lub w przypadku takich objawów, jak krwawe lub ciemne, smoliste stolce.

Co oznacza wynik?
Wynik badania kału na krew utajoną w warunkach prawidłowych jest ujemny. Dodatni wynik oznacza obecność krwi/ hemoglobiny w kale albo obecność substancji interferującej. Do badania używa się kilku próbek kału aby wykryć przerywane krwawienie, lub wykluczyć wyniki fałszywie dodatnie.

Co jeszcze należy wiedzieć?
Test na krew utajoną może dać wyniki fałszywie dodatnie. W zależności od metody badania, konieczne może być odpowiednie przygotowanie pacjenta przed pobraniem próbek, co obejmuje:

1.unikanie substancji lub sytuacji, które powodują krwawienie, np. krwawienie z dziąseł po zabiegach dentystycznych, krwawiące hemoroidy lub krwawienie z przewodu pokarmowego po leczeniu lekami przeciwkrzepliwymi, aspiryną, sterydami, dużymi dawkami preparatów żelaza
2.unikanie innych źródeł hemoglobiny, np. czerwonego mięsa, przez trzy dni przed badaniem
3.unikanie innych pokarmów, np. ryb, rzepy i chrzanu, alkoholu oraz leków: kolchicyny i leków utleniających (jodu i kwasu borowego), aspiryny i środków przeczyszczających

Lekarz może zalecić odstawienie leków i ograniczenia dietetyczne przed pobraniem próbek kału. U kobiet kał do badania może być używany po minimum 3 dniach od zakończenia krwawienia miesięcznego.
Wyniki fałszywie ujemne mogą być spowodowane zażywaniem dużych dawek witaminy C oraz badaniem pojedynczych próbek kału, zamiast kilku próbek z kolejnych dni (rak jelita grubego i polipy- stany przedrakowe powodują przerywane krwawienia).
Do testu oznaczania krwi utajonej w kale FOB pacjent nie musi stosować żadnej specjalnej diety.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post