Estrogeny. Niedobór

Choroby przysadki mózgowej, tarczycy, nadnerczy, jajników.
admin. med.

Estrogeny. Niedobór

Post autor: admin. med. »

Estrogeny to żeńskie hormony płciowe, które wydzielają się podczas cyklu miesiączkowego. W organizmie powstają z cholesterolu. Syntetyzowane są przede wszystkim przez jajniki. Estron jest również wytwarzany przez adipocyty (komórki tkanki tłuszczowej).
Stężenie estrogenów ulega zmianie w zależności od faz cyklu miesiączkowego. Największa ilość jest wydzielana w czasie owulacji, w drugiej fazie stężenie się zmniejsza.

Do grupy estrogenów należą: estradiol, estron, estriol. Wydalanie tych hormonów, głównie w moczu, zwiększa się podczas owulacji (jajeczkowania), a także w czasie ciąży.

Działanie estrogenów

Zasadnicze działanie estrogenów skierowane jest na funkcje rozrodcze. Odpowiadają one za dojrzewanie płciowe u dziewcząt. Powodują wzrost i rozwój macicy, pochwy i jajowodów oraz pojawienie się popędu płciowego. Powodują oprócz tego proliferację endometrium, przerost gruczołów szyjki macicy wydzielających śluz oraz przerost błony śluzowej pochwy. Estrogeny pobudzają rozwój nabłonka rzęskowego jajowodów i zwiększają ich kurczliwość. Wpływają one również na rozwój gruczołów sutkowych. Odpowiedzialne są za charakterystyczne owłosienie łonowe oraz pigmentację niektórych okolic skóry, zwiększenie jej elastyczności i napięcia.

Estrogeny w dużym stężeniu hamują wydzielanie folitropiny przez przysadkę, a tym samym hamują owulację. Hormony te pełnią rolę w procesach biochemicznych, a mianowicie: wpływają na gospodarkę lipidową w ten sposób, że zmniejszają ilość LDL-cholesterolu, a zwiększają ilość HDL-cholesterolu, zwiększają odkładanie wapnia w kościach co zapobiega osteoporozie, zwiększają przyswajanie białek oraz krzepliwość krwi. Rozszerzają one naczynia krwionośne. Przypisuje im się działanie przeciwmiażdżycowe.

Estrogeny wpływają na organizm poprzez łączenie się z odpowiednimi dla nich receptorami zlokalizowanymi wewnątrz komórek, a dokładniej w jądrze komórkowym. Miejscem działania estrogenów jest macica, pochwa, gruczoły sutkowe, jajniki.

Estrogeny są podstawowymi hormonami żeńskimi. W niewielkim również stopniu produkowane są przez jądra i korę nadnerczy u mężczyzn. Ich niedobór u osób płci męskiej może powodować bezpłodność. Nadmiar estrogenów występuje w schorzeniach, które przebiegają z nadmierną ich produkcją (np. nowotwory jajników) oraz podczas przyjmowania zbyt dużych dawek preparatów zawierających estrogeny. Skutkiem tego jest zaburzenie miesiączkowania, obrzęki, nadmierny zastój wody i sodu, nadmierny przerost błony śluzowej macicy, przyrost masy ciała, zwiększone ryzyko wystąpienia zakrzepów i zatorów, zaburzenia funkcji wątroby, kamica żółciowa, żółtaczka, napady migreny, nudności, złe samopoczucie.

Niedobór estrogenów

Niedobór estrogenów u kobiet wiąże się z zaburzeniami miesiączkowania, niepłodnością, zanikiem II-rzędowych cech płciowych (męska sylwetka, nadmierne owłosienie, obniżenie barwy głosu), zanikiem III-rzędowych cech płciowych (zaburzenia popędu płciowego, itp.), osteoporozą.

W celu uzupełnienia niedoborów tych hormonów stosuje się estrogeny naturalne i syntetyczne. Do głównych zastosowań należą: niektóre zaburzenia miesiączkowania, niedorozwój gonad, niedoczynność jajników, hormonalna terapia zastępcza. Pomocniczo estrogeny stosuje się jako składnik tabletek antykoncepcyjnych, a także u mężczyzn w raku prostaty.
Milena Szewruk
Literatura,źródło::
1) W. Kostowski, Z. Herman: "Farmakologia", Tom I.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post