Guzek tarczycy Nodus glandulae thyroideae

Choroby przysadki mózgowej, tarczycy, nadnerczy, jajników.
admin. med.

Guzek tarczycy Nodus glandulae thyroideae

Post autor: admin. med. »

Tarczyca jest niewielkim gruczołem wewnątrzwydzielniczym w kształcie motyla, położonym w dolnej części szyi (z przodu wokół tchawicy). Guzek tarczycy jest najczęściej łagodnym gruczolakiem lub torbielą, ale może być także (kilkakrotnie rzadziej) rakiem tarczycy, który może dawać przerzuty i być groźną dla życia chorobą. Odróżnienie guzka łagodnego od złośliwego na podstawie wczesnych objawów jest niemożliwe, gdyż są one identyczne.
Guzki tarczycy częściej występują u kobiet.
Wskutek katastrofy w Czernobylu zwiększyła się liczba zachorowań na raka tarczycy wśród młodych dorosłych i dzieci.
Objawy
Pojawienie się w obrębie tarczycy wyczuwalnego guzka
Ból i tkliwość tarczycy
Trudności w połykaniu, uczucie przeszkody w gardle
Chrypka
Duszność (rzadko)
Nadczynność lub niedoczynność tarczycy
Powiększenie szyjnych węzłów chłonnych (w przypadku raka tarczycy dającego przerzuty)

Kontaktu z lekarzem wymaga:
Każdy chory, u którego stwierdzono guzek tarczycy, szczególnie jeśli towarzyszy temu chrypka, duszność lub powiększenie węzłów chłonnych na szyi
Pojawienie się objawów ubocznych leczenia farmakologicznego
Objawy niedoczynności tarczycy u chorego po operacji (zmęczenie, obrzęki, tycie, suchość skóry, wypadanie włosów, spadek popędu płciowego)

Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
W okresie pooperacyjnym – ból, krwawienie, obrzęk rany pooperacyjnej, duszność, drętwienie kończyn, kurcze mięśniowe u chorego po zabiegu chirurgicznym na tarczycy.
Przyczyny
Jedna z postaci raka tarczycy – rak rdzeniasty – w większości przypadków występuje rodzinnie. Prawie we wszystkich przypadkach raka tarczycy stwierdza się nieprawidłowości materiału genetycznego. Zachorowaniu na raka tarczycy sprzyja dieta uboga w jod oraz ekspozycja na promieniowanie jonizujące (także radioterapia okolicy głowy, szyi i klatki piersiowej).
Zapobieganie
Zaleca się spożywanie soli jodowanej – Polska leży na obszarze umiarkowanego niedoboru jodu
Należy unikać naświetlań głowy i szyi z błahych powodów
Rodziny obciążone rakiem tarczycy powinny zostać objęte poradnictwem genetycznym
Przebieg
Guzki tarczycy można wyleczyć chirurgicznie. W przypadku raka tarczycy po operacji stosuje się uzupełniające leczenie jodem radioaktywnym, a niekiedy także inne metody radioterapii. Wcześnie wykryty rak tarczycy rokuje dobrze.
Powikłania
Naciekanie raka tarczycy na sąsiadujące narządy szyi, co powoduje konieczność usunięcia węzłów chłonnych i niektórych mięśni szyi
Przerzuty raka tarczycy do narządów odległych
Niedoczynność tarczycy po jej całkowitym usunięciu z powodu raka
Pooperacyjna niedoczynność przytarczyc
Bezgłos lub chrypka wskutek uszkodzenia strun głosowych przez naciek raka lub jako powikłanie zabiegu operacyjnego
Badania
Badania hormonalne – stężenie wolnych (niezwiązanych z białkiem) hormonów tarczycy (FT4 i FT3) oraz TSH (hormonu przysadkowego, regulującego funkcję tarczycy)
Badanie ultrasonograficzne tarczycy
Scyntygrafia tarczycy i jodochwytność (zdolność tarczycy do wychwytu i gromadzenia jodu radioaktywnego)
Cienkoigłowa biopsja aspiracyjna (BAC) – u większości chorych pozwala wykluczyć raka i uniknąć operacyjnego usunięcia tarczycy
RTG klatki piersiowej – pozwala stwierdzić, czy guzek tarczycy nie uciska tchawicy, a w przypadku raka wykluczyć przerzuty do płuc
USG jamy brzusznej – w przypadku raka pozwala wykluczyć przerzuty do narządów jamy brzusznej
Cel leczenia
Jak najwcześniejsze wykrycie raka tarczycy i chirurgiczne jego usunięcie
Terapia uzupełniająca, mająca na celu zahamowanie postępu choroby nowotworowej
Leczenie ewentualnych powikłań po operacji tarczycy

Leczenie różni się w zależności od charakteru guzka. Gruczolak można:
usunąć chirurgicznie
leczyć radiojodem, jeśli wykazuje cechy nadczynności
ostrzykiwać stężonym etanolem

Torbiele tarczycy można obliterować (zamykać) injekcjami z antybiotyku, ale nie jest to metoda powszechnie stosowana.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Po operacji zaleca się stopniowy powrót do normalnej aktywności fizycznej. Nie jest konieczne stosowanie diety. W przypadku trudności w mówieniu wskazane jest leczenie u foniatry.

Leczenie farmakologiczne
Leki przeciwtarczycowe u chorych z nadczynnością tarczycy; zastępcze podawanie hormonów tarczycy u chorych z niedoczynnością
Radiojod (I131) w terapii uzupełniającej raka tarczycy
Leki przeciwbólowe w razie konieczności
Hormony tarczycy podawane w celu leczenia pooperacyjnej niedoczynności tarczycy oraz zahamowania czynności przysadki mózgowej u chorych po operacji raka tarczycy
Leczenie operacyjne
Chirurgiczne leczenie guzka tarczycy obejmuje usuniecie jednego płata tarczycy (lobektomia, subtotalna strumektomia)
U chorych z rozpoznanym rakiem usuwa się całą tarczycę (totalna strumektomia), a następnie stosuje leczenie radiojodem w celu zniszczenia mikroprzerzutów. Niekiedy konieczna jest radioterapia
Opracowała.lek. med. Agnieszka Madej-Pilarczyk
Zakład Endokrynologii, Instytut CMDiK
źródło: emedica.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post