ForumMedyczne.edu.pl

opracowano na podstawie: Physical activity and exercise during pregnancy and the postpartum period. Committee Opinion No,650. American College of Obstetricians and Gynecologists
Obstet. Gynecol., 2015; 126:e135-142

Regularna aktywność fizyczna przynosi istotne korzyści zdrowotne kobietom w ciąży i powinna być promowana przez lekarzy – podkreślają eksperci American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG).
Regularne ćwiczenia fizyczne utrzymują i/lub poprawiają wydolność układu sercowo-naczyniowego, zmniejszają ryzyko wystąpienia otyłości i związanych z nią chorób oraz wydłużają czas życia. Dodatkową korzyścią dla ciężarnych jest zmniejszenie zagrożenia cukrzycą ciążową (gestational diabetes mellitus – GDM), a także poprawa samopoczucia psychofizycznego, utrzymanie sprawności fizycznej, ograniczenie odsetka cięć cesarskich i operacyjnych porodów drogą pochwową, a także krótszy czas powrotu do pełnego zdrowia po porodzie. Istnieją również przesłanki wskazujące na korzystny wpływ na stężenie glukozy u kobiet chorujących na GDM oraz zapobieganie stanowi przedrzucawkowemu.

Nie odnotowano istotnych niekorzystnych następstw regularnej aktywności fizycznej u kobiet w ciąży.

Przykłady bezpiecznych i niebezpiecznych form aktywności fizycznej u kobiet w ciąży:
Bezpieczna aktywność:
– Marsz;
– Pływanie;
– Jazda na rowerze stacjonarnym;
– Bieganie lub jogging (u kobiet, które uprawiały tę aktywność przed ciążą).
Niebezpieczna aktywność:
– Sporty kontaktowe, takie jak: hokej na lodzie, boks, piłka nożna i koszykówka;
– Aktywność związana z dużym ryzykiem upadku (np. jazda konna, gimnastyka przyrządowa, narty wodne, surfing, nurkowanie).

Kobiety w ciąży należy zachęcać zarówno do ćwiczeń aerobowych, jak i wzmacniających mięśnie. Ćwiczenia należy wykonywać codziennie przez co najmniej 20–30 minut, najlepiej we wszystkie dni tygodnia. Ich intensywność powinna przyspieszać rytm serca o 10–30 uderzeń/minutę. Kobiety nieprowadzące aktywnego trybu życia przed ciążą powinny stopniowo zwiększać wysiłek, zaś te, które intensywnie ćwiczyły przed planowanym macierzyństwem mogą kontynuować swoją aktywność w ciąży.

Zaleca się również kontynuację ćwiczeń po porodzie, stosownie do samopoczucia i stanu zdrowia. Ćwiczenia mięśni dna miednicy można rozpocząć tuż po porodzie. Regularna aktywność aerobowa u kobiet karmiących piersią poprawa wydolność układu sercowo-naczyniowego i nie wpływa niekorzystnie na produkcję mleka i jego skład oraz wzrost masy ciała niemowlęcia. Ćwiczenia najlepiej przeprowadzać po karmieniu piersią (ograniczenie dyskomfortu z powodu pełnych piersi) i uzupełnieniu płynów.

Lekarze przed zaleceniem indywidualnego programu ćwiczeń powinni dokonać dokładnej oceny stanu zdrowia kobiet w ciąży i wykluczyć wszelkie przeciwwskazania medyczne lub położnicze, stanowiące zagrożenie dla zdrowia matki i jej dziecka.

Niektóre bezwzględne przeciwwskazania do ćwiczeń fizycznych u kobiet w ciąży:
– Choroby serca przebiegające ze zmianami hemodynamicznymi;
– Obturacyjna choroba płuc;
– Niewydolność szyjki macicy lub stan po założeniu szwu okrężnego;
– Ciąża wielopłodowa obarczona ryzykiem porodu przedwczesnego;
– Ciężka niedokrwistość;
– Stan przedrzucawkowy lub nadciśnienie ciążowe;
– Pęknięcie błon płodowych;
– Utrzymujące się krwawienie z dróg rodnych w II lub III trymestrze ciąży.

Niektóre względne przeciwwskazania do ćwiczeń fizycznych u kobiet w ciąży:
– Niedokrwistość;
– Przewlekłe zapalenie oskrzeli;
– Ekstremalnie duża lub mała masa ciała;
– Ograniczenie wzrastania wewnątrzmacicznego;
– Niedostatecznie kontrolowane: cukrzyca typu 1, nadciśnienie tętnicze, nadczynność tarczycy;
– Intensywne palenie tytoniu.