Jakie mogą być powikłania przy chorobie wrzodowej

Choroby układu pokarmowego; przełyku, żołądka, jelit, wątroby, trzustka, dróg żółciowych, odbytu)
admin. med.

Jakie mogą być powikłania przy chorobie wrzodowej

Post autor: admin. med. »

Powikłania choroby wrzodowej
Choroba wrzodowa przez lata może przebiegać bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Chorzy mogą odczuwać nieznaczne dolegliwości, których nawet nie wiążą z tym schorzeniem. Najczęściej są to zaburzenia czynności przewodu pokarmowego i objawy dyspeptyczne (czytaj dalej). Jedyną wskazówką mogącą przemawiać za chorobą wrzodową jest epizodyczność występowania tych objawów. Dolegliwości nawracają w okresie jesiennym i wiosennym, a przedzielone są okresami remisji i ustępowania objawów.

U części pacjentów pierwszym objawem choroby wrzodowej może być powikłanie, takie jak krwawienie z wrzodu czy jego perforacja. Stan taki wymaga przyjęcia do szpitala i szybkiej interwencji lekarzy, co jest ogromnym zaskoczeniem dla chorych, którzy pierwszy raz w tak nieprzyjemnych okolicznościach dowiadują się o swojej chorobie.
Ból w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy

Ból jest najczęstszym objawem choroby wrzodowej. Jest to ból zlokalizowany w nadbrzuszu (części brzucha położonej centralnie powyżej pępka). Sam objaw jest długotrwały, a dolegliwości nawracają wielokrotnie w ciągu dnia. Stan taki może trwać wiele dni, a nawet tygodni. Ból określany jest przez pacjentów jako palący, kłujący, kurczowy, czasem przeszywający lub jako uczucie gniecenia, ucisku, czy rozpierania. Wiele przyjmowanych pokarmów może wyraźnie nasilać dolegliwości (szczególnie kawa, czy mocna herbata). Duże wrzody drążące głęboko w ścianie błony śluzowej mogą być bardzo silne i mogą promieniować do pleców i prawego ramienia.

Wrzody żołądka wywołują bóle tuż po przyjęciu posiłku (30-60 minut), ustępujące po zażyciu leków zobojętniających kwas solny. Ból przy wrzodach żołądka częściej lokalizuje się po lewej stronie nadbrzusza. Pokarmy pobudzające wydzielanie kwasu solnego (pikantne, ostre, kwaśne potrawy) wywołują szczególnie silne bóle.
Przy wrzodach dwunastnicy ból pojawia się najczęściej w nocy lub nad ranem, kiedy pacjent jest na czczo – są to tzw. bóle głodowe. Opisywane są jako nieprzyjemne uczucie ssania w nadbrzuszu. Charakterystyczne jest ustępowanie lub zmniejszanie się bólu po zjedzeniu nawet niewielkiego posiłku, czy wypiciu szklanki mleka. W owrzodzeniu dwunastnicy ból nasila się w 1-3 godziny po jedzeniu, czyli między posiłkami. Przy wrzodach umiejscowionych na tylnej ścianie dwunastnicy ból promieniuje do kręgosłupa piersiowego.
Objawy dyspeptyczne

Choć objawy dyspeptyczne nie są charakterystyczne dla choroby wrzodowej, to prawdopodobnie występują w jej przebiegu częściej niż ból. Zaliczamy do nich takie dolegliwości, jak: uczucie dyskomfortu w nadbrzuszu, nudności, wymioty (wodno-śluzowe), wzdęcia, uczucie pełności i rozpierania, niestrawność, kwaśne lub gorzkie odbijanie z niesmakiem w ustach oraz zaparcia występujące często na przemian z biegunkami. Można spotkać także występowanie zgagi - zarzucania treści pokarmowej z żołądka do przełyku wywołującego pieczenie za mostkiem. Pacjenci mogą skarżyć się na brak apetytu oraz spadek masy ciała. Dolegliwościom żołądkowo-jelitowym mogą towarzyszyć bóle głowy, najczęściej o charakterze migrenowym.
Powikłania choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego

Krwawienie z uszkodzonej błony śluzowej z różnym nasileniem występuje u ok. 15-20% chorych na chorobę wrzodową. Obraz kliniczny tego powikłania może być bardzo różny. Wrzody przewlekle „podkrwawiające” mogą nie dawać widocznych dolegliwości. Dopiero w badaniach laboratoryjnych możemy znaleźć dowody na krwawienie z powierzchni wrzodu w postaci utajonej krwi w kale oraz niedokrwistości z powodu niedoboru żelaza. W przypadku nagłego masywnego krwotoku z niszy wrzodowej (pęknięcie, nadżerka dużego naczynia w ścianie żołądka lub dwunastnicy) mogą pojawić się czarne smoliste stolce oraz krwawe, podobne do fusów z kawy wymioty. Powikłanie to jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia i wymaga natychmiastowego przyjęcia do szpitala. Krwawienie z przewodu pokarmowego najczęściej spotyka się u pacjentów, których wrzody zostały wywołane przewlekłym przyjmowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Perforacja wrzodu

Perforacja przewodu pokarmowego dotyczy 2-7% chorych z chorobą wrzodową. Powikłanie to powstaje w wyniku nieleczonej lub źle leczonej choroby, w trakcie której cały czas dochodzi do pogłębiania się niszy wrzodowej w wyniku niszczącego działania kwasu solnego. Jeżeli dojdzie do całkowitego zniszczenia ściany żołądka lub dwunastnicy na całej jej grubości (potocznie nazywanym przedziurawieniem), powstanie perforacja, przez którą treść żołądkowa może swobodnie wydostać się poza przewód pokarmowy. Perforacja (podobnie jak krwawienie) częściej powstaje w przebiegu przewlekłego przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz u palaczy papierosów.

Przebieg powikłania zależy od lokalizacji perforacji. Przedziurawienie owrzodzenia zlokalizowanego na przedniej ścianie żołądka lub na przedniej ścianie opuszki dwunastnicy (najczęstsze) powoduje wydostawanie się treści pokarmowej i soku żołądkowego do jamy otrzewnej. Płyny bogate w kwas solny powodują chemicznie podrażnienie otrzewnej i wywołują jej zapalenie.

Inaczej dzieje się w przypadku przebicia wrzodu znajdującego się na tylnej ścianie żołądka lub dwunastnicy. Do tylnej powierzchni tych narządów ściśle przylega sieć i inne narządy (głównie trzustka). Perforacja wrzodu znajdującego się w tej lokalizacji może zostać zamknięta przez ścianę innego narządu, którego powierzchnia tworzy niejako fałszywe dno niszy wrzodowej. Może wtedy dojść do powstania tzw. wrzodu drążącego, który może przebić dalej, tworząc nadżerkę na powierzchni np. trzustki.
Perforacja wrzodu objawia się gwałtownym bólem zlokalizowanym w nadbrzuszu, porównywany do ukłucia nożem. Mogą mu towarzyszyć: nudności, wymioty, wstrzymanie stolca i moczu, zimne poty, bladość powłok. Do objawów choroby podstawowej dołączyć się mogą dodatkowo objawy zapalenia otrzewnej, takie jak wzmożenie obrony mięśniowej i napięcia powłok jamy brzusznej z powstaniem tzw. deskowato twardego brzucha. Wrzód drążący może wywoływać ból promieniujący do tylnej ściany brzucha i kręgosłupa lędźwiowego. W badaniu RTG jamy brzusznej objawem perforacji przewodu pokarmowego, będzie pojawienie się powietrza w patologicznych miejscach, np. pod prawą kopułą przepony nad wątrobą. Perforacji może jednocześnie towarzyszyć krwawienie ze ściany wrzodu, jeżeli po drodze zostanie uszkodzone naczynie.
Zwężenie odźwiernika

Zwężenie lub całkowite zamknięcie odźwiernika żołądka (końcowej jego części łączącej się z opuszką dwunastnicy) spotyka się u ok. 2-4% chorych na chorobę wrzodową.

Zwężenie tej okolicy jest efektem gojenia się wrzodu i tworzenia się blizny z nadmierną przebudową i zwłóknieniem ściany żołądka w tej okolicy. Do zwężenia odźwiernika dochodzi w przebiegu gojenia się wrzodów okolicy odźwiernikowej żołądka, samego odźwiernika, jak i wrzodów opuszki dwunastnicy umiejscowionych blisko ujścia żołądka.

Zwężenie lub zamknięcie odźwiernika (pylorostenoza) prowadzi do całkowitej lub częściowej niedrożności tego odcinka przewodu pokarmowego, co uniemożliwia prawidłowy pasaż pokarmu na tym odcinku i jego zaleganie powyżej przeszkody. W następstwie taj patologii dochodzi do nudności, obfitych wymiotów, a z czasem chudnięcia. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się hipokaliemię (w wyniku wydalania bogatopotasowej treści żołądkowej) i zasadowicę. Dochodzi do ogromnego powiększenia żołądka i obniżenia się jego w jamie brzusznej (krzywizna mniejsza może sięgać nawet do kości krzyżowej).
Choroba wrzodowa a rak żołądka

Dawniej dopuszczalna teoria, że wrzód żołądka predysponuje do wystąpienia raka tego narządu została obalona. Wiemy dziś, że choroba wrzodowa nie koreluje z powstaniem nowotworu. Prawdopodobnie zmiany określane niegdyś jako „zezłośliwiały” wrzód żołądka, od początku były wyrazem procesu nowotworowego, który przypominał wyglądem niszę wrzodową, a którego komórki nowotworowe nie zostały wykryte. Trzeba się jednak wciąż liczyć z możliwością błędnego rozpoznania wrzodu w przypadku raka żołądka o wyglądzie kraterowatego zagłębienia. Badaniem rozstrzygającym jest gastroskopia z pobraniem wycinka tkanki z niszy wrzodowej.
Niedrożność przewodu pokarmowego

Do niedrożności przewodu pokarmowego dochodzi najczęściej w przebiegu całkowitego zamknięcia odźwiernika (czytaj wyżej), ale może występować także w przebiegu gojenia się nisz wrzodowych o innych lokalizacjach. Jest wynikiem obrzęku ściany żołądka lub dwunastnicy, ale także okolicznych tkanek objętych procesem zapalnym.
źródło: punktzdrowia.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post