Mięczak zakaźny

Choroby skóry, włosów, paznokci, nowotwory (czerniak złośliwy, rumień guzowaty)
Chorób, przenoszone drogą płciową,HIV
admin. med.

Mięczak zakaźny

Post autor: admin. med. »

Choroba zakaźna skóry oraz błon śluzowych.

Zakazić się można przez bezpośredni kontakt fizyczny (również przez stosunki płciowe) oraz za pośrednictwem przedmiotów (ubrania, zabawki, itp..).

Czynnik zakaźny – MCV (molluscum contagiosum virus) - wirus z grupy ospy (Poxviridae). Rozróżnia się jak dotąd dwa typy wirusa – MCV-1 i MCV-2. Za większość zakażeń odpowiedzialny jest wirus MCV-1, ale oba powodują ten sam obraz kliniczny.

Epidemiologia: Zakażenia spotykane są na całym świecie. Najczęściej chorują dzieci do 5. roku życia oraz dorośli w wieku 15-29 lat. U dorosłych mięczak zakaźny częściej ma charakter choroby przenoszonej drogą płciową. Nierzadko towarzyszy innym chorobom wenerycznym, często spotykany u osób współżyjących z większą ilością partnerów.

Można się również zarazić w halach sportowych, na basenach, itp (często spotykany u sportowców i masażystów).

Grupą szczególnie podatną na zakażenia są osoby z obniżoną odpornością (np. poddani leczeniu immunosupresyjnemu, chorzy na AIDS, sarkoidozę, nowotwory,..)


Zmiany skórne występują w postaci niewielkich, półprzezroczystych grudek lub guzków, wyraźnie odgraniczonych od otoczenia, z charakterystycznym zagłębieniem w części środkowej.

Wykwity mogą mieć barwę perłową, cielistą, szarawą, lub nawet żółtą.

Okres wylęgania wynosi od tygodnia do 6 miesięcy (średnio jest to 2-3 miesięcy).

Początkowo są wielkości główki od szpilki, następnie powoli powiększają się, osiągając po kilku tygodniach rozmiar 3-5 milimetrów. Rzadko obserwuje się wykwity ponad 1,5 cm.

Mogą występować pojedynczo lub w skupiskach, czasem się zlewają. Zwykle jest ich od kilku do kilkudziesięciu, u osób z upośledzoną odpornością może ich być nawet kilkaset.

Nieraz układają się linijne, ba skutek tzw. samozaszczepienia (czyli przenoszenia poprzez drapanie – tzw. objaw Koebnera).

Zdarza się, że wykwitom towarzyszy niewielki świąd lub tkliwość a w ok. 10% obserwuje się obwódkę zapalną wokół guzków (tzw. molluscum dermatitis), która szybko ustępuje po usunięciu guzka.

Umiejscowienie

Zmiany przenoszone drogą płciową umiejscawiają się zwykle na skórze członka, u kobiet - na wzgórku łonowym, wewnętrznej powierzchni ud, na wargach sromowych większych, w szparze pośladkowej oraz w pachwinach.

Rzadko spotyka się wykwity na błonach śluzowych narządów płciowych.

U dzieci zmiany zwykle występują na odsłoniętych partiach skóry (na twarzy, kończyn oraz klatki piersiowej), mogą jednak wystąpić w każdym miejscu.

Rzadko spotyka się je na dłoniach i stopach.

Umiejscowione na powiece mogą powodować zapalenie spojówek lub rogówki (keratitis punctata).


Przebieg choroby jest przewlekły – nie leczone zmiany utrzymują się ok. 2-4 miesięcy, ale mogą i znacznie dłużej (kilka lat).

Zdarza się nadkażenie bakteryjne zmian.

Zmiany zwykle ustępują samoistnie, nieraz na skutek pojawiającego się stanu zapalnego (np. uraz mechaniczny, zakażenie bakteryjne).

Rozpoznanie opiera się na:

- stwierdzeniu obecności charakterystycznych wykwitów,

- obecności kaszowatej wydzieliny wydobywającej się z przekłutego lub uciśniętego guzka,

- wynikach badań histologicznych (bardzo charakterystyczne, z obecnością kwasochłonnych ciał wtrętowych, ciał mięczakowatych; zmiany zwykle ograniczone do naskórka, w skórze właściwej widoczne jedynie, gdy towarzyszy stan zapalny),

- rozmazie zawartości guzka (nakłucie guzka i wydobycie kaszkowatej wydzieliny i obejrzenie jej w mikroskopie świetlnym – widoczne charakterystyczne ciemne ciałka mięczakowate)

Dodatkowo można potwierdzić diagnozę oglądając preparat w mikroskopie elektronowym, lub stosując metodę immunofluorescencyjną wykrywającą przeciwciała lub antygeny wirusa.

Rozpoznanie różnicowe:

Brodawki młodocianych – zmiany drobniejsze; brak „pępkowatego” wgłębienia, brak kaszowatej wydzieliny

Kłykciny kończyste (brodawki weneryczne) – wyrośla brodawkujące, wydłużone; brak wgłębienia pośrodku, brak kaszowatej wydzieliny po wyciśnięciu; inny obraz histologiczny

Brodawki zwykłe – większe; szorstka, rogowaciejąca powierzchnia, barwa brunatna w przeciwieństwie do molluscum contagiosum często występują na dłoniach i stopach,

Płaskie kłykciny kiłowe – płaskie, miękkie wykwity

Prosaki (milia) – mniejsze grudki; bez zagłębienia pośrodku; przy wyciskaniu widoczna niewielka ilość tłustej (nie kaszowatej), rogowej wydzieliny

Syringoma – umiejscowione zwykle na twarzy, wokół oczu oraz na tułowiu; brak „pępkowatego” zagłębienia; decyduje badanie histologiczne

Basalioma – zwykle pojedyncze, na skórze odsłoniętej, częściej u osób starszych; inny obraz histologiczny

Keratoacanthoma – zwykle zmiany pojedyncze; brak kaszowatej wydzieliny; inny obraz histologiczny

U chorych na AIDS należy również różnicować z kryptokokozą i histoplazmozą (za pomocą badania histologicznego).

Leczenie

Zmiany mogą ustąpić samoistnie, jednak ze względu na możliwość autoinokulacji, często zaleca się usuwanie guzków.

Metody usuwania mięczaka zakaźnego:

Krioterapia – aplikacja ciekłego azotu powoduje zamrożenie zmiany; zwykle wymaga dwu- lub trzykrotnego powtórzenia; dobrze tolerowana przez pacjentów; może pozostawiać blizny.

Jest leczenie z wyboru u dorosłych w przypadku zmian umiejscowionych na narządach płciowych.

Łyżeczkowanie
Wycięcie
Elektrokoagulacja
Laseroterapia

Zabiegi wykonywane są zwykle z zastosowaniem znieczulenia miejscowego. Mogą pozostawiać blizny.

Miejscowa farmakoterapia:

U pacjentów z licznymi drobnymi wykwitami stosuje się miejscowo środki drażniące, w celu wywołania reakcji zapalnej (zwykle: 20% alkoholowy roztwór podofiliny, Retin A, 5% kwas salicylowy lub 5% kwas mlekowy w zawiesinie kolodionu, azotan srebra lub kwas trichlorooctowy).

Nieliczne, większe guzki można usuwać nakłuwając guzek, wyciskając zawartość a następnie stosując nalewkę jodową, azotan srebra, roztwór fenolu lub podofilinę.

W przypadku zakażenia bakteryjnego podaje się antybiotyki.
W razie wystąpienia molluscum dermatitis można podawać miejscowo maści lub kremy zawierające sterydy.

UWAGA – Pamiętajmy, że partnerzy seksualni powinni się również przebadać i w razie potrzeby leczyć! To samo dotyczy rodzeństwa dzieci z objawami mięczaka.

Pamiętajmy również, że brak wykwitów nie przesądza o diagnozie, ponieważ okres wylęgania trwa do kilku miesięcy.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post