Niedomykalność zastawki aortalnej

Schorzenia i wady układ krążenia, układu sercowo-naczyniowego, nadciśnienie tętnicze, choroby tętnic i żył
admin. med.

Niedomykalność zastawki aortalnej

Post autor: admin. med. »

Choroba rozwija się również najczęściej na tle reumatycznym. Wskutek cofania się krwi z
aorty przez niedomykalną zastawkę do lewej komory dochodzi do jej poszerzenia, podobnie
jak i poszerza się cała aorta. W obrazie radiologicznym mamy do czynienia z powiększoną
lewą komorą i poszerzoną całą aortą.
SKOJARZONA WADA AORTALNA
Polega ona na jednoczesnym występowaniu zwężenia i niedomykalności zastawki aorty. W
obrazie radiologicznym stwierdza się powiększenie lewej komory i poszerzenie aorty, co nie
jest obrazem charakterystycznym. Badanie radiologiczne nie pozwala na dokładne
zróżnicowanie obu części składowych wady.
Niedomykalność zastawki aortalnej (łac. insufficientia valvulae aortae, ang. aortic insuffiency, aortic regurgitation) – wada serca polegająca na nieprawidłowym zamykaniu się płatków zastawki aortalnej, powodującym wsteczny przepływ krwi z aorty do lewej komory.
Epidemiologia

Niedomykalność zastawki aortalnej stwierdzana jest w badaniu echokardiograficznym u 13% mężczyzn i 9% kobiet w populacji ogólnej[1]. Istotna hemodynamicznie niedomykalność dotyczy około 2% populacji po 70. roku życia.
Etiologia

Niedomykalność aortalna może być ostra (np. w rozwarstwieniu aorty, infekcyjnym zapaleniu wsierdzia, lub przewlekła (gorączka reumatyczna, miażdżyca, tętniak aorty wstępującej, choroby tkanki łącznej). Wyróżnia się też:

niedomykalność pierwotną, w której uszkodzone lub nieprawidłowo zbudowane są płatki zastawki
niedomykalność wtórną, w której płatki zastawki nie zamykają się prawidłowo wskutek poszerzenia pierścienia zastawkowego i aorty wstępującej (annuloaortic ectasia).

W większości przypadków idiopatyczna, znane przyczyny to:

wrodzona wada zastawki (zastawka dwu- lub czteropłatkowa)
infekcyjne zapalenie wsierdzia
choroba reumatyczna
reumatoidalne zapalenie stawów
zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
zwapnienie, zwłóknienie płatków
nadciśnienie tętnicze
zespół Marfana
miażdżyca
zapalenie aorty
uraz
kiłowe zapalenie aorty.

Patofizjologia

Niedomykalność zastawki aorty powoduje cofanie się krwi z tętnicy głównej do lewej komory podczas rozkurczu serca i przeciążenie objętościowe lewej komory. Dochodzi do poszerzenia lewej komory, a potem do przerostu mięśnia lewej komory. Ciśnienie rozkurczowe w aorcie spada, rośnie w lewej komorze. Nadmierne obciążenie, względne niedokrwienie spowodowane przerostem i niskim ciśnieniem rozkurczowym powodują uszkodzenie lewej komory i pogłębiają niewydolność serca.
Objawy i przebieg

Wada jest długo bezobjawowa, ale po jej ujawnieniu się następuje szybka dekompensacja hemodynamiczna.
Objawy podmiotowe

W ostrej niedomykalności:

kołatanie serca
narastająca duszność
ból w okolicy serca, w nocy i po wysiłku

Objawy przedmiotowe

Objawy osłuchowe

"chuchający" (miękki o wysokiej tonacji) szmer rozkurczowy (holodiastoliczny) typu decrescendo, rozpoczynający się bezpośrednio po II tonie erca (S2), najgłośniejszy w punkcie osłuchiwania zastawki aortalnej, promieniujący do punktu Erba, głośniejszy w pozycji siedzącej z przodopochyleniem albo po nagłym kucnięciu, podczas ćwiczenia izometrycznego (np. uścisk ręki), po próbie z fenylefryną, cichnie podczas próby Valsalvy i po podaniu azotanu amylu[2]
skurczowy szmer wyrzutu w miejscu osłuchiwania zastawki aortalnej
szmer Austina Flinta (szmer względnej stenozy zastawki mitralnej)
I ton serca (S1) jest cichy[3]

Inne objawy

znaczna amplituda skurczowo-rozkurczowa ciśnienia tętniczego, ciśnienie rozkurczowe może być nieoznaczalne (0 mm Hg), niekiedy izolowane nadciśnienie skurczowe
tętno chybkie, twarde i duże (pulsus celer, altus, durus), tzw. tętno taranowe, czasem dwubitne
tachykardia
tętnienie aorty wstępującej lub łuku aorty wyczuwalne w okolicy stawów mostkowo-obojczykowych w I lub II międzyżebrzu i we wcięciu nadmostkowym
tętnienie aorty brzusznej wyczuwalne w dołku podsercowym
unoszące uderzenie koniuszkowe
tętno Corrigana – tętno "młota pneumatycznego"
objaw de Musseta – synchroniczne z rytmem serca i tętnem drżenie głowy
ton Traubego
objaw Durozieza – szmer słyszany nad tętnicą udową po jej uciśnięciu
tętno Quinckego – zmiany zabarwienia (blednięcie-czerwienienie) łożyska płytki paznokciowej po niewielkim ucisku.

Rzadko stwierdzane, spotykane w piśmiennictwie objawy to:

naprzemienne blednięcie i zaczerwienienie czoła (objaw Lighthouse'a),
naprzemienne rozszerzanie i zwężanie się źrenic (objaw Landolfiego),
pulsowanie naczyń siatkówki (objaw Beckera),
objaw Müllera – pulsowanie języczka synchroniczne z rytmem serca,
objaw Mayena (rozkurczowy spadek ciśnienia >15 mm Hg przy uniesionych rękach),
tętnienie wątroby (objaw Rosenbacha),
wyczuwalna, powiększona śledziona (objaw Gerhardta),
objaw Hilla – amplituda skurczowo-rozkurczowa ciśnienia 60–100 mm Hg między ciśnieniem mierzonym na kończynach górnych i dolnych,
objaw Lincolna (wyczuwalne tętnienie tętnicy podkolanowej),
objaw Shermana (nadmiernie wyczuwalne i od razu lokalizowane tętno na tętnicy grzbietowej stopy u osób powyżej 75. roku życia).

Wymienione objawy mają jedynie znaczenie pomocnicze i są mało przydatne w praktyce klinicznej[4][5][6].
Nieprawidłowości w badaniach dodatkowych

EKG

cechy przerostu i przeciążenia lewej komory
komorowe zaburzenia rytmu

ECHO serca

obecna fala niedomykalności poddająca się ocenie jakościowej i półilościowej (1+ do 4+)

RTG klatki piersiowej

powiększenie lewej komory
poszerzenie aorty wstępującej i łuku aorty
w ostrej niedomykalności zastój w krążeniu płucnym.

Klasyfikacja

Kryteria echokardiograficzne ciężkiej niedomykalności aortalnej[1]:

zasięg fal zwrotnej niedomykalności 4+
szerokość strumienia niedomykalności w stosunku do szerokości drogi odpływu ≥50%
talia niedomykalności >6 mm
czas półtrwania gradientu ciśnień ≤250 ms
objętość fali zwrotnej ≥60 ml
frakcja niedomykalności ≥50%
efektywna powierzchnia otworu niedomykalności ≥0,5 cm².

Rokowanie i przebieg

Rokowanie i przebieg zależą od choroby podstawowej. Roczna śmiertelność u chorych z bezobjawową niedomykalnością i z prawidłową frakcją wyrzutu lewej komory wynosi <0,2%.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post