ForumMedyczne.edu.pl

Limfocyty są bardzo niejednorodną grupą komórek, krążących pomiędzy tkankami układu limfoidalnego. Odgrywają ogromnie ważną rolę w systemie odpornościowym ustroju, a zarówno obniżony, jak i podwyższony poziom limfocytów u dorosłego człowieka czy dziecka, bywa sygnałem poważnego stanu. Jakie są normy limfocytów i jakie choroby odpowiadają za niepokojące wahania ich poziomu?

Co to są limfocyty i jaka jest ich rola?

Limfocyty to jeden z rodzajów leukocytów, czyli krwinek białych. Są komórkami heterogennymi – pełnią różne funkcje i są wywarzane w różnych miejscach. Powstają w szpiku kostnym czerwonym, grasicy, węzłach chłonnych, śledzionie i grudkach chłonnych błon śluzowych. Istnieją trzy główne grupy limfocytów: limfocyty T (grasiczozależne) – stanowią największą grupę limfocytów, a ich zadaniem jest odpowiedź immunologiczna komórkowa (niszczą antygeny), a także limfocyty B (szpikozależne), które wytwarzają przeciwciała odpornościowe, oraz komórki NK ("naturalni zabójcy"), które wykazują aktywność cytotoksyczną, niszcząc komórki wirusowe i nowotworowe). Rola limfocytów w organizmie polega więc na rozpoznawaniu i likwidacji antygenów. Kiedy limfocyty niszczą komórki zawierające obce antygeny (np. wirusy) – reakcja ta jest pożyteczna dla organizmu. Jest jednak niekorzystna, gdy w grę wchodzą choroby autoimmunologiczne lub odrzucenie przeszczepu.

Normy limfocytów

Badanie poziomu limfocytów polega na oddaniu na czczo próbki krwi. Należy jednak wziąć pod uwagę, że na wynik analizy wpływ mają różne czynniki, w tym przyjmowanie niektórych leków, suplementów, a także dieta. Prawidłowa liczba limfocytów waha się ze względu na wiek, a wartości procentowe powinny mieścić się w granicach:

dzieci do 6 dni: 26-36%
dzieci 7-13 dni: 36-46%
dzieci 14-30 dni: 43-53%
dzieci 1-11 miesięcy: 45-75%
dzieci od 1 roku do 3 lat: 50-70%
dzieci 4-5 lat: 40-60%
dzieci 6-7 lat: 32-52%
dzieci 8-15 lat: 28-48%
młodzież 16-19 lat: 25-45%
osoby dorosłe: 18-44% (w niektórych źródłach podane są wartości 15-40% jako prawidłowe). (2)

Obniżony poziom limfocytów (limfopenia) – jakie są przyczyny?

Procentowy udział limfocytów poniżej 15 to powód do niepokoju, oznaczający osłabienie układu odpornościowego. Przyczyny tego stanu bywają różne. Niski poziom limfocytów towarzyszy niektórym schorzeniom dziedzicznym, jak zespół Wiskotta-Aldricha czy zespół DoGeorge’a, a także anemii aplastycznej, której objawem jest obniżenie poziomu leukocytów, erytrocytów i trombocytów. Kolejne prawdopodobne przyczyny to choroby wirusowe (AIDS, WZW) lub autoimmunologiczne (stwardnienie rozsiane, toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów). Obniżony poziom limfocytów bywa też typowym objawem niektórych nowotworów, szczególnie raka krwi. Bardzo niski poziom limfocytów występuje przy białaczce i chłoniaku. Przyczyną limfopenii nie musi być jednak wcale groźna choroba. Taki stan pojawia się też w wyniku przyjmowania niektórych leków, w okresach wzmożonego stresu czy na skutek intensywnego wysiłku fizycznego.
Limfocyty powyżej normy (limfocytoza) – co to oznacza?

Kiedy limfocytów we krwi obwodowej jest zbyt dużo, to także powód do zrobienia dodatkowych badań. Taki stan bywa następstwem:

infekcji (np. wirusowej, bakteryjnej),
raka krwi lub układu limfatycznego,
zaburzeń autoimmunologicznych.

Objawy podwyższonego poziomu limfocytów zależą od choroby, która przyczyniła się do wystąpienia tego stanu. Do możliwych schorzeń należą tutaj: białaczka limfocytowa, AIDS (lub nosicielstwo wirusa HIV), mononukleoza, szpiczak mnogi, gruźlica, układowe zapalenie naczyń, krztusiec i inne.

Zarówno podwyższone limfocyty u dziecka, jak i człowieka dorosłego, są wskazaniem do dalszej diagnostyki i leczenia. Im szybciej zostanie rozpoczęta terapia, tym większe są szanse na powrót do zdrowia.