Jakie jest postępowanie w przypadku guza wykrytego przypadkowo

Choroby nowotworowe, ich rozpoznawanie oraz leczenie.
Asystentka

Jakie jest postępowanie w przypadku guza wykrytego przypadkowo

Post autor: Asystentka »

Guzy wykryte przypadkowo (incydentaloma) – wstępne postępowanie
Tłumaczył lek. Marcin Pustkowski

Skróty: ACCP – American College of Chest Physicians, ACR – American College of Radiology, BAC – torbiele jajnika o wyglądzie niezłośliwym, CA 125 – antygen rakowy 125, j.H. – jednostka Hounsfielda, MR – rezonans magnetyczny, PBC – torbiele jajnika o wyglądzie prawdopodobnie niezłośliwym, PET – pozytonowa tomografia emisyjna, TK – tomografia komputerowa, TSH – hormon tyreotropowy

Reprinted with permission from: Incydentalomas: Initial Management, December 1, 2014, Vol. 90, No 11, American Family Physician, Copyright © 2014 American Academy of Family Physicians. All Rights Reserved.

Streszczenie

Guzy wykrywane przypadkowo (incydentaloma) są coraz częściej spotykane w badaniach obrazowych, co jest przyczyną niepokoju wśród lekarzy i pacjentów. Ci pierwsi, rozważając rozpoczęcie diagnostyki obrazowej, powinni brać pod uwagę ryzyko przypadkowego wykrycia guza. Pacjenci mogą przypuszczać, że zmiany te są nowotworami złośliwymi i mogą nie być świadomi zagrożenia związanego z promieniowaniem jonizującym towarzyszącym powtarzanym badaniom obrazowym. Po wykryciu incydentaloma odpowiednie postępowanie zależy od decyzji podejmowanych świadomie przez pacjenta oraz od sytuacji klinicznej. Istnieją wytyczne dotyczące wstępnego postępowania dla ośmiu rodzajów przypadkowo wykrytych guzów – przysadki, tarczycy, płuc, wątroby, trzustki, nadnerczy, nerek i jajników. Pacjentów zgłaszających się z incydentaloma przysadki mózgowej, jeśli zmiana ma rozmiar ≥1 cm lub graniczy ze skrzyżowaniem nerwów wzrokowych, należy poddać badaniu metodą rezonansu magnetycznego ukierunkowanemu na przysadkę. Przypadkowo wykryte guzy tarczycy są bardzo częste, ale większą obawę wzbudzają guzki większe niż 1–2 cm. Do niepokojących incydentaloma w obrębie płuc należą zmiany >8 mm lub guzy z nieregularnymi granicami, z umiejscowionymi brzeżnie zwapnieniami lub o małej gęstości w badaniu TK. Mimo to w aktualnych wytycznych zaleca się obserwację chorych z incydentaloma płuc już o wielkości 4 mm. Należy uważnie monitorować lite, przypadkowo wykryte guzy wątroby wielkości ≥5 mm, a pomocna jest w tym wypadku wielofazowa tomografia komputerowa. Torbielowate nowotwory trzustki są potencjalnie złośliwe i zaleca się leczenie chirurgiczne w przypadku torbieli większych niż 3 cm z cechami budzącymi podejrzenie zmiany złośliwej. Zmiany w nadnerczach większe niż 4 cm zwykle poddaje się biopsji. Uznanym sposobem oceny incydentaloma nerek jest klasyfikacja Bosniaka (skale oceny torbieli nerek w diagnostyce obrazowej – przyp. red.). Zmiany należące do kategorii IIF lub wyższej wymagają kontrolnych badań obrazowych lub zabiegu chirurgicznego. Łagodne lub prawdopodobnie łagodne torbiele jajników wielkości ≤3 cm u kobiet przed menopauzą albo o rozmiarach ≤1 cm u kobiet po menpauzie nie wymagają obserwacji. Należy jednak ściśle monitorować zmiany torbielowate z pogrubiałymi ścianami lub przegrodami albo z elementami litymi z widocznym przepływem krwi.

Współczesne badania obrazowe pozwalają na bardzo szczegółowe uwidocznienie zmian patologicznych, mogą jednak wykazać przypadkowe zmiany o niejasnym znaczeniu klinicznym. Lekarze rodzinni są często odpowiedzialni za wyjaśnienie istoty tych przypadkowych znalezisk swoim pacjentom. Dalsza diagnostyka przypadkowo wykrytych guzów może mieć niekorzystny wpływ na pacjenta. Zgodnie ze stanowiskiem panelu ekspertów American College of Radiology (ACR) mimo tego, że większość przypadkowo stwierdzonych zmian okazuje się niezłośliwa, ich wykrycie często prowadzi do kaskady kosztownych badań, które wywołują lęk u pacjentów, niepotrzebnie narażają ich na promieniowanie jonizujące, a nawet mogą być przyczyną powikłań.1 Celem niniejszego przeglądu jest przedstawienie wytycznych dotyczących wstępnego postępowania w guzach wykrywanych przypadkowo w badaniach obrazowych. Dostępne wytyczne zostały opublikowane przez specjalistyczne towarzystwa medyczne; oparto je na opinii ekspertów i nie zawsze są ze sobą zgodne.
Przysadka mózgowa

Incydentaloma przysadki stwierdza się przynajmniej u jednej na 10 osób, a mają one znaczenie kliniczne u około jednej osoby na 1000.2 Zmiany częściowo lite wielkości ≥1 cm cechują się większym prawdopodobieństwem rozrostu i wywoływania objawów. Preferowanym badaniem obrazowym do oceny zmian przysadki jest rezonans magnetyczny (MR) z zastosowaniem protokołu do badań przysadki, nawet jeśli pierwotnie wykonano tomografię komputerową (TK).3 Rozpoznanie różnicowe obejmuje: gruczolaka przysadki, torbiel kieszonki Rathkego, czaszkogardlaka oraz rozrost przysadki.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post