Rola witaminy K2 w leczeniu osteoporozy

Rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie chorób wewnętrznych, choroby wieku starszego, choroby zakaźne, układu oddechowego, diabetologia, alergie.
Asystentka

Rola witaminy K2 w leczeniu osteoporozy

Post autor: Asystentka »

dr n. biol. Danuta Fedak
Katedra Biochemii Klinicznej Collegium Medicum UJ w Krakowie
Pytanie nadesłane na stronę Medycyna Praktyczna - Reumatologia - serwis dla lekarzy

Proszę o wyjaśnienie jaka jest rola witaminy K2, reklamowanej do leczenia osteoporozy, a nieobecnej w zaleceniach medycznych.
Odpowiedź eksperta

dr n. biol. Danuta Fedak
Katedra Biochemii Klinicznej Collegium Medicum UJ w Krakowie

W leczeniu osteoporozy obok leczenia farmakologicznego zaleca się stosowanie suplementacji wapnia i witaminy D. Dodatkowe spożywanie witaminy K2 ma na celu uniknięcie tzw. „paradoksu wapniowego”. Utrzymujący się niedobór wapnia może wprawdzie prowadzić do utraty wapnia z tkanki kostnej i w konsekwencji do osteoporozy, ale suplememtacja wapnia w celu zwiększenia jego zawartości w organizmie (szczególnie u osób w starszym wieku, o zmniejszonej aktywności anabolicznej tkanki kostnej) nie gwarantuje prawidłowego wbudowywania tego pierwiastka do tkanki kostnej i dodatkowo może skutkować powstawaniem zwapnień tkanek pozakostnych, w szczególności w ścianie naczyniowej. Zjawisko to nazwano „paradoksem wapniowym”, czyli nieprawidłową dystrybucją tego pierwiastka w kościach i tkankach pozakostnych. Przedstawioną sytuację potwierdzają wyniki badań klinicznych i metaanaliz, które wykazały, że wzmożone spożywanie wapnia w postaci suplementów może być związane z przyspieszonym odkładaniem się wapnia w ścianach naczyń krwionośnych i tym samym zwiększaniem ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Pionierami w badaniach nad rolą witaminy K2 w układzie kostnym i naczyniowym byli naukowcy z Japonii, a w Europie –z Uniwersytetu w Maastricht z ośrodkiem badawczym pierwotnie Vita K Research, obecnie VitaK Innovation in Life Science (vitaK.com).

Winą za występujący paradoks wapniowy obarcza się powszechny w populacji niedobór witaminy K2. Prawidłowa dystrybucja wapnia w organizmie zależy od dostępności i aktywności biologicznej wielu białek, z których dwa: osteokalcyna (OC) i białko macierzy pozakomórkowej (matrix Gla protein - MGP) odgrywają najważniejszą rolę. Produkowana przez osteoblasty osteokalcyna jest czynnikiem warunkującym prawidłową mineralizację kostną, wychwytując wapń z krążenia i uczestnicząc we wiązaniu tego pierwiastka w strukturę hydroksyapatytu. Natomiast, występujące w chrząstce i tkankach miękkich (np. w ścianie naczyń krwionośnych) MGP jest najsilniejszym inhibitorem powstawania zwapnień tkanek pozakostnych, w szczególności: ściany naczyń krwionośnych, chrząstki, czy włókien elastycznych skóry. Obydwa białka należą do tzw. białek Gla, czyli białek, które do pełnej swojej aktywności biologicznej wymagają modyfikacji potranslacyjnej polegającej na γ-karboksylacji kwasu glutaminowego (zależnej od witaminy K2), tego samego procesu, który uaktywnia czynniki krzepnięcia: II, VII, IX, X, oraz białka C, S i Z (zależnie od witaminy K). Przyłączenie dodatkowej grupy karboksylowej do reszt kwasu glutaminowego nadaje białkom silną zdolność wiązania wapnia i wówczas aktywna osteokalcyna (zawierająca 3 reszty Gla) może zwiększać mineralizację kostną, a aktywne MGP (zawiera 5 reszt Gla), tworząc kompleksy z wapniem uniemożliwiać jego krystalizację w ścianie naczyń tętniczych i innych tkankach miękkich. Podkreśla się fakt, że tylko w pełni γ-karboksylowane osteokalcyna i MGP pełnią swoją funkcję biologiczną i dlatego w nieobecności (niedoborze) witaminy K2 dochodzi do zaburzonej mineralizacji tkanki kostnej oraz kalcyfikacji naczyń.

Zdolność aktywacji białek Gla czyni witaminę K2 ważnym elementem homeostazy tkanki kostnej i naczyniowej. Badania kliniczne wykazały, że jednoczesna suplementacja witamin D i K2 poprawia własności elastyczne naczyń u kobiet po menopauzie, a ponadto działa prewencyjnie w odniesieniu do osteoporozy i złamań, zwiększając gęstość mineralną i wytrzymałość kości. Wykazano, że dzienna dawka 180 µg witaminy K2 w postaci MK-7 (menachinon izolowany z natto) jest wystarczająca do osiągnięcia skutków klinicznych oraz, że osiągnięcie klinicznie istotnej poprawy wymaga co najmniej 2-letniej suplementacji.

Nie znane są skutki przedawkowania i niekorzystne działania niepożądane witaminy K2. Natomiast silnym przeciwwskazaniem do stosowania witaminy K2 jest przyjmowanie przez pacjenta leków przeciwzakrzepowych będących pochodnymi kumaryny (antagoniści wit. K - acenokumarol, warfaryna). Ponieważ witamina K2 również uczestniczy w procesie γ-karboksylacji czynników krzepnięcia, to jednoczesne stosowanie witaminy K2 i acenokumarolu lub warfaryny znosi właściwości terapeutyczne leków przeciwzakrzepowych.
źródło: mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post