Wysiłek fizyczny w ciąży a ryzyko zachorowania na cukrzycę c

Profilaktyką, choroby żeńskiego układu płciowego, zaburzenia miesiączkowania, antykoncepcja hormonalna, mechaniczna, naturalna, ciąża, niepłodność, nowotwory narządów rodnych, porady intymne
Asystentka

Wysiłek fizyczny w ciąży a ryzyko zachorowania na cukrzycę c

Post autor: Asystentka »

Wysiłek fizyczny w ciąży a ryzyko zachorowania na cukrzycę ciążową
lek. Dorota Godawska
Centrum Leczenia Cukrzycy "Insumed" Kraków

Cukrzyca ciążowa jest dużym obciążeniem dla pacjentki i wyzwaniem dla diabetologa, a może należałoby skoncentrować się na prewencji GDM?

Skuteczność regularnej aktywności fizycznej w zapobieganiu cukrzycy typu 2 w ogólnej populacji jest znana od dawna. Jednak badań klinicznych (zwłaszcza randomizowanych) dotyczących prewencyjnego wpływu wysiłku fizycznego na wystąpienie cukrzycy ciążowej (gestational diabetes mellitus – GDM) jest niewiele, zwłaszcza u kobiet ciężarnych z nadwagą i otyłością. Obecnie coraz więcej kobiet w okresie rozrodczym ma nadwagę lub otyłość, które są uznanymi czynnikami ryzyka zachorowania na cukrzycę ciążową. Otyłość i cukrzyca występujące razem zwiększają liczbę niepowodzeń położniczych i wpływają na późniejsze zdrowie matki i dziecka.
Czy zalecać ciężarnym z nadwagą lub otyłością aktywność fizyczną?

W badaniu z randomizacją 300 kobiet ciężarnych (rasy żółtej), u których przed ciążą stwierdzono nadwagę (BMI≥24 kg/m2) lub otyłość (BMI≥28 kg/m2) według norm zalecanych przez Chińskie Ministerstwo Zdrowia (uwzględniających różnice międzyrasowe) podzielono na 2 równe grupy: interwencyjną i kontrolną. Do badania nie były kwalifikowane kobiety poniżej 18. roku życia, z rozpoznaną niewydolnością szyjki, z przedwczesnym porodem (między 14. a 36. tyg. ciąży) w wywiadzie położniczym, z przeciwwskazaniami do wysiłku fizycznego oraz kobiety, u których rozpoznano już nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, toczeń rumieniowaty układowy, choroby tarczycy, serca lub nerek. Również w trakcie badania dyskwalifikowano kobiety, u których doszło do skrócenia szyjki poniżej 25 mm (w badaniu USG przezpochwowym).

W grupie kontrolnej kobiety kontynuowały swoją dotychczasową aktywność (głównie spacery), mogły też podejmować dodatkową aktywność według własnego wyboru. W grupie interwencyjnej kobiety już od końca I trymestru uczestniczyły w nadzorowanych sesjach jazdy na rowerze stacjonarnym przynajmniej 3 razy w tygodniu. Na początku badania każda sesja trwała 30 minut:
- 5 minut rozgrzewki o małej intensywności: 55–65% maksymalnego tętna (heart rate maximum – HRmax) i 9–11 według skali subiektywnego odczuwania wysiłku według Borga (rate of perceived exertion – RPE),
- następnie 5 minut wysiłku o umiarkowanym natężeniu: 65–75% HRmax i RPE 12–14,
- kolejno wykonywano 3–5 interwałów składających się z 30 sekund sprintu (75–85% HRmax, RPE 15–16) co każde 2 minuty,
- następnie 5 minut jazdy o intensywności 60–70% HRmax i RPE 10–12,
- jazdę interwałową przeplatano 1-minutową jazdą pod górę (o wzmożonym oporze) o intensywności 75–85% HRmax i RPE 13–15, którą powtarzano 3 razy co każde 2 minuty,
- ćwiczenia kończyła 5-minutowa wolna jazda.
Z czasem trwania interwencji zwiększano stopniowo czas treningu o 5 minut do 45–60 minut w zależności od indywidualnych możliwości. Treningi zakończono w 36.–37. tygodniu ciąży.
Wyniki:
1. W 24.–28. tygodniu wykonano badanym ciężarnym test tolerancji glukozy z 75 g (na czczo i przynajmniej 24 h od ostatniej sesji treningowej) według zaleceń WHO. Wśród 132 kobiet, które ukończyły badanie w grupie interwencyjnej u 29 zdiagnozowano GDM, natomiast w grupie kontrolnej na 133 kobiety kończące badanie u 54 rozpoznano cukrzycę ciążową (22,0%, a 40,6%; p <0,001). Regularny wysiłek fizyczny o umiarkowanym nasileniu (RPE 12–14) wykonywany przynajmniej 3 razy w tygodniu średnio przez 35 minut zmniejszył zapadalność na cukrzycę ciążową o 45,8%.
2. W grupie interwencyjnej w porównaniu z grupą kontrolną uzyskano również mniejszy przyrost masy ciała w 25. (4,08 +/- 3,02, a 5,92 +/- 2,58 kg; p <0,001) i 36. tygodniu ciąży (8,38 +/- 3,65, a 10,47 +/- 3,33 kg; p <0,001).
3. U ćwiczących kobiet stwierdzono mniej przypadków nadciśnienia tętniczego indukowanego ciążą i cięć cesarskich oraz więcej porodów drogą naturalną, ale nie uzyskano istotności statystycznej pomiędzy grupami. Nie było różnic pomiędzy grupami w zakresie stężeń lipidów w surowicy krwi, wystąpienia porodu przedwczesnego, czasu trwania ciąży.
4. U dzieci matek uczestniczących w grupie interwencyjnej stwierdzono istotnie mniejszą masę ciała przy urodzeniu (3345,27 +/- 397,07, a 3457,46 +/- 446,00 g; p = 0,049), a także mniejszą liczbę dzieci z makrosomią (masą ciała urodzeniową >4000g) i większą masą ciała w stosunku do wieku ciążowego (large for gestational age – LGA), ale wyniki nie osiągnęły istotności statystycznej.
5. Troje dzieci urodzonych przez matki z grupy interwencyjnej miało mniejszą masę ciała w stosunku do wieku ciążowego (small for gestational age – SGA). Matki tych dzieci osiągały wysoki compliance uczestnictwa w treningach. Badacze sugerują, że prawdopodobnie dieta matek nie była adekwatna do zwiększonego zapotrzebowania kalorycznego.
Podsumowanie

Wczesne (I trymestr) podjęcie regularnej aktywności fizycznej (przynajmniej 30 min, 3 razy w tyg.) o umiarkowanym natężeniu u ciężarnych z grupy ryzyka GDM daje znaczne zmniejszenie ryzyka wystąpienia cukrzycy ciążowej, a przy tym nie zwiększa ryzyka niepowodzeń położniczych (poronienie, skrócenie szyjki, przedwczesny poród, utrata dziecka). Natomiast w dostępnych aktualnie metaanalizach nie wykazano istotnych korzyści podejmowanej aktywności fizycznej w II trymestrze ciąży. Badacze sugerują, że korzystne działanie aktywności fizycznej mogłoby być większe, gdyby trening był podejmowany przez kobiety z nadwagą lub otyłością jeszcze przed planowanym poczęciem i kontynuowany w czasie ciąży.

Zalecanie regularnej umiarkowanej aktywności fizycznej kobietom ciężarnym (bez przeciwwskazań do wysiłku), zwłaszcza tym z grup ryzyka GDM, powinno stać się jednym z podstawowych elementów opieki położniczej (tab.)
TU dalsza część na mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post