Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych

Rozpoznanie, leczenie, zabiegi-operacje chirurgiczne, transplantologia, korekcji nosa i piersi, liposukcja i lifting. leczenie żylaków nóg
Asystentka

Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych

Post autor: Asystentka »

Co to jest przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych i jakie są jego przyczyny?

Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych to stan, w którym przepływ krwi przez tętnice doprowadzające krew do nóg jest ograniczony. Najczęstszą przyczyną zwężenia tętnic, które prowadzi do przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych jest miażdżyca. Czynniki ryzyka, takie jak: starszy wiek, palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, duże stężenie cholesterolu całkowitego i małe stężenie frakcji cholesterolu HDL, otyłość, czy miażdżyca innych naczyń, np. tętnic szyjnych, tętnic wieńcowych istotnie zwiększają ryzyko choroby niedokrwiennej kończyn dolnych.

Do zwężenia najczęściej dochodzi w obrębie tętnic udowych i/lub podkolanowych (70% przypadków), rzadziej dochodzi do zwężenia jeszcze na końcowym odcinku aorty oraz tętnic biodrowych, czyli dużych naczyń, z których krew płynie do nóg (10–20%); niedrożność tętnic w obrębie łydek dotyka 8–15% pacjentów, a u 10% można stwierdzić zmiany chorobowe w kilku miejscach (zarówno na tętnicach ud, jak i podudzi).
Cukrzyca – czy można lepiej?
Wypełnij ankietę i sprawdź czy Twoje wyniki są odpowiednie

W zależności od stopnia zwężenia tętnic pacjent odczuwa różnie nasilone dolegliwości. Początkowo, ból nóg odczuwany jest tylko podczas intensywnego wysiłku fizycznego, np. biegania, chodzenia po schodach. Są to naturalnie sytuacje, kiedy pracujące mięśnie potrzebują więcej tlenu, a zwężone tętnice uniemożliwiają zaopatrzenie tkanek w natlenowaną krew w takim stopniu, w jakim jest to potrzebne. W miarę trwania problemu rozwija się tzw. krążenie oboczne, poprzez które organizm szuka alternatywnych dróg dostarczenia utlenowanej krwi do tkanek. Jednak im bardziej zwężone naczynia krwionośne, tym bardziej ograniczone możliwości wyrównawcze organizmu.

Przy skrajnym zwężeniu tętnic nawet w spoczynku przepływ krwi jest tak mały, że nie wystarcza, aby pokryć minimalne potrzeby tkanek, co powoduje, że ból jest praktycznie stały. Specjalne skale kliniczne pozwalają lekarzom ocenić stopień niedokrwienia kończyn dolnych i dostosować leczenie do potrzeb pacjenta. W skrajnych przypadkach choroba niedokrwienna kończyn dolnych może prowadzić do amputacji kończyny.
Jak często występuje przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych?

Częstość występowania przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych wzrasta z wiekiem. Szacuje się, że w krajach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej nawet u 20% osób po 55. roku życia można stwierdzić niedokrwienie kończyn dolnych; po 70. roku życia częstość występowania choroby sięga 60% osób. Zwykle u ⅓ pacjentów występują objawy choroby. Każdego roku około 150–500 osób na milion traci kończynę/kończyny z powodu choroby niedokrwiennej. Rokowanie dla pacjentów, którzy wymagają amputacji jest poważne. W ciągu 2-letniej obserwacji, po amputacji kończyny dolnej poniżej stawu kolanowego, 30% chorych umiera, u 15% przeprowadza się amputację powyżej stawu kolanowego, u 15% wykonuje się amputację drugiej kończyny, a tylko 40% pacjentów ma pełną zdolność poruszania się.
Jak się objawia przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych?

Wielu pacjentów nie odczuwa dolegliwości ze strony nóg. W takich przypadkach chorobę rozpoznaje najczęściej lekarz, stwierdzając brak tętna na kończynach dolnych w trakcie badania fizykalnego. Co ważne, u pacjentów bez objawów ryzyko wystąpienia groźnych powikłań ze strony układu krążenia również jest duże, więc nie należy bagatelizować choroby, pomimo że nie jest odczuwana przez pacjenta.

Dopiero zwężenie światła tętnicy o połowę powoduje dolegliwości, a najbardziej typowym objawem jest chromanie przestankowe, które charakteryzuje się bólem łydek, zwiększającym się podczas chodzenia i typowo szybko ustępującym w spoczynku. W przypadku, gdy zwężone są wyższe odcinki układu tętniczego, takie jak aorta i tętnice biodrowe, pacjenci mogą się uskarżać na rozszerzanie się bólu na uda i pośladki. W bardzo rzadkich przypadkach ból podczas wysiłku występuje tylko w pośladkach.

Skrajne zwężenie tętnic powoduje, że krew nie dociera do tkanek w wystarczającej ilości, przez co dochodzi do niedotlenienia nawet w spoczynku. Ból ma wówczas charakter stały, pojawia się początkowo w nocy, zmniejsza się po opuszczeniu nóg na dół, ale po jakimś czasie występuje także w spoczynku w ciągu dnia i nasila się wyraźnie podczas wysiłku.

Dolegliwości bólowe spowodowane przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych różnią się od bólu typowego dla niewydolności żylnej. Ten nasila się z reguły w spoczynku, po przebywaniu długo w pozycji stojącej lub siedzącej, wieczorem i często ustępuje wraz z podjęciem aktywności fizycznej lub po uniesieniu nóg powyżej serca.

W ciężkim niedokrwieniu pojawiają się niegojące się rany, a nawet obszary martwicy. Zmiany te rozpoczynają się z reguły od palców stóp. Owrzodzenia w przebiegu niedokrwienia są bardzo bolesne (nieobeconść bólu sugeruje zaburzenia neurologiczne, np. w przebiegu cukrzycy). Często dochodzi do wtórnych zakażeń bakteryjnych w obrębie rany, która staje się żywoczerwona, o zaognionych brzegach. Zakażeniom mogą towarzyszyć objawy ogólne, takie jak gorączka.

Poza bólem, pacjenci z niedokrwieniem kończyn dolnych często uskarżają się na oziębienie stóp, kurcze, drętwienie nóg, stwardnienie, zesztywnienie mięśni nóg po wysiłku. Przy zwężeniu aorty lub tętnic biodrowych mężczyźni skarżą się także na zaburzenia erekcji (zespół Leriche’a).

U pacjentów z przewlekłym niedokrwieniem kończyn często się stwierdza także dolegliwości wynikające z miażdżycy w obrębie innych tętnic, i tak u 30% występują objawy choroby wieńcowej (ból w klatce piersiowej), u 10% objawy zwężenia tętnic prowadzących krew do głowy (zawroty głowy, szumy uszne, incydenty niedokrwienne), u 30% objawy zwężenia tętnic nerkowych (nadciśnienie tętnicze i narastająca niewydolność nerek), a u 8% tętniaki aorty brzusznej.

Badanie lekarskie pozwala uzyskać wiele informacji przydatnych w diagnostyce przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych oraz oceny jego nasilenia. W czasie wizyty u lekarza pacjent powinien być zrelaksowany i musi się zaadaptować do temperatury panującej w gabinecie lekarskim. cd...choroby-ukladu-krazenia.mp.pl
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post