Staw biodrowy – Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego

Rozpoznanie, leczenie, zabiegi-operacje chirurgiczne, transplantologia, korekcji nosa i piersi, liposukcja i lifting. leczenie żylaków nóg
admin. med.

Staw biodrowy – Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego

Post autor: admin. med. »

Staw biodrowy – Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego (Coxarthrosis, Arthrosis deformans coxae) to choroba polegająca na przedwczesnym zużyciu i zwyrodnieniu tkanek tworzących staw biodrowy.

Objawy wskazujące na potrzebę badania stawu biodrowego w kierunku zmian zwyrodnieniowych:
• utrzymujący się i niepoddający się leczeniu ból stawu biodrowego,
• utrzymujący się ból stawu kolanowego
• dolegliwości bólowe stawu biodrowego nasilające się podczas marszu lub wysiłku fizycznego,
• ograniczenie zakresu ruchu stawu biodrowego, zwłaszcza ruchów rotacyjnych,
• utykanie,
• przymusowe ustawienie kończyny w stawie biodrowym tzw. przykurcz,
• skrócenie kończyny,
• osłabienie i niepewność kończyny,
• ból stawu biodrowego nasilający się po wysiłku, ustępujący po odpoczynku lub po zastosowaniu leków przeciwzapalnych,
• trudności z wykonywaniem codziennych czynności takich jak zakładanie skarpet czy pończoch, powstanie z niskiego fotela,
• uczucie „przeskakiwania” w stawie biodrowym.
Przyczyny zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego
Pierwotne
Tego typu zmiany zwyrodnieniowe określamy jako idopatyczne. Pomimo zebrania wszechstronnego wywiadu oraz wykonania badania klinicznego, zdjęć rentgenowskich, tomografii komputerowej, badań laboratoryjnych i innych nie udaje się ustalić przyczyny powstania zmian zwyrodnieniowych.
Wtórne
I Wrodzone
• rozwojowa dysplazja stawu biodrowego i inne wady wrodzone
II Zaburzenia okresu rozwojowego, wzrastania
• jałowa martwica głowy kości udowej,
• złuszczenie głowy kości udowej,
• oddzielająca martwica kostno-chrzęstna,
• przebyte ropne zapalnie stawu biodrowego lub kości udowej,
III Przyczyny urazowe
• zwichnięcie stawu biodrowego, zwichnięcie ze złamaniami,
• złamania miednicy lub końca bliższego kości udowej,
• złamania odległych kości wpływające na funkcjonowanie stawu biodrowego,
• urazowe złuszczenie głowy kości udowej,
IV Inne choroby i zaburzenia metaboliczne
• nadwaga,
• przebyte infekcje stawu biodrowego,
• nowotwory,
• choroba reumatyczna,
• cukrzyca, łuszczyca, osteoporoza,
• martwica jałowa,
• alkoholizm,
• przebyta gruźlica stawu biodrowego,
Badanie przedmiotowe stawu biodrowego

Badanie stawu biodrowego poprzedzone jest zebraniem dokładnego wywiadu odnośnie charakteru dolegliwości, czasu i okoliczności ich powstania, przebytych chorób, w tym chorób wieku dziecięcego lub doznanych urazów. Badanie przedmiotowe obejmuje ocenę ustawienia w spoczynku stawu biodrowego oraz zakres ruchów czynnych i biernych stawów biodrowych oraz pozostałych stawów kończyn i kręgosłupa, wykonanie testów czynnościowych oraz badanie chodu. Badanie przedmiotowe i badanie chodu pozwala zróżnicować przyczynę dolegliwości.
Diagnostyka radiologiczna i inna stawu biodrowego
Diagnostyka radiologiczna stawu biodrowego obejmuje wykonanie zdjęcia rentgenowskiego miednicy z objęciem obu stawów biodrowych w pozycji przednio-tylnej, zdjęcia osiowego chorego biodra oraz w wybranych przypadkach radiogramy kręgosłupa lędźwiowego i kolana strony chorej. Uzupełnieniem zdjęć rentgenowskich może być tomografia komputerowa (TK) lub tomografia rezonansu magnetycznego (NMR) oraz badanie scyntygraficzne. Badanie rentgenowskie może wymagać uzupełnienia o badania laboratoryjne i elektrokardiograficzne (EKG). W przygotowaniu do operacji może zachodzić konieczność wykonania konsultacji lekarzy innych specjalności.
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego

Schemat pokazujący osadzenie endoprotezy stawu biodrowego
Operacja polega na zastąpieniu własnego chorego stawu biodrowego sztucznym stawem biodrowym – endoprotezą. Operacja uwalnia chorego od bólu spoczynkowego, pozwala na ruch w stawie i bezbolesne obciążanie kończyny.
W zależności od wieku chorego, obrazu radiologicznego, stopnia zaawansowania choroby, chorób towarzyszących, przyczyny zmian zwyrodnieniowych stosuje się różne typy endoprotez. Każda z protez używanych do tego typu operacji składa się z części osadzanej w miednicy w miejsce kostnej panewki chorego stawu biodrowego i części udowej zastępującej chory koniec bliższy czyli głowę kości udowej. Obecnie ze względu na sposób mocowania endoprotez z kością określamy je jako endoprotezy klejowe i bezklejowe. Najważniejszym miejscem decydującym o powodzeniu operacji jest trwałe połączenie ciała obcego jakim jest endoproteza z kością. Sposób połączenia przy pomocy kleju kostnego decyduje o nazwaniu endoprotezy klejową, jeśli stosuje się połączenie niewymagające kleju kostnego to taką endoprotezę nazywamy bezklejową.
Kapoplastyka
W ostatnich latach opracowano i wdrożono do zastosowania protezy, w których zastąpiono tradycyjny trzpień osadzany w kości udowej znacznie mniejszym elementem. Część udowa protezy w tym typie endoprotezoplasyki jest osadzana na odpowiednio przygotowanej własnej szyjce kości udowej. Ten typ operacji nazywa się najczęściej kapoplastyką i może być wykorzystywany tylko w niewielkim stopniu zaawansowania zmian zwyrodnieniowych i przy odpowiedniej jakości tkanki kostnej tworzącej staw biodrowy. Część panewkowa jest podobna do stosowanej w tradycyjnej endoprotezoplastyce biodra. W razie powikłań w postaci obluzowania części udowej pozwala to na zastosowanie tradycyjnego trzpienia udowego.
Przygotowanie do operacji
• przed przyjęciem do szpitala konieczne jest zebranie wnikliwego wywiadu i badanie internistyczne,
• pobranie krwi do wykonania próby krzyżowej i przygotowanie do przetoczenia krwi w czasie lub po operacji,
• przez 8 godzin poprzedzających operację nie wolno jeść i pić,
• przyjęcie stale stosowanych leków należy ustalić indywidualnie z lekarzem anestezjologiem,
• zalecany prysznic i ew. ogolenie okolicy operowanej,
• do szpitala trzeba zabrać 1 parę kuli łokciowych.
Znieczulenie
Celem znieczulenia jest zapewnienie choremu bezbolesnego, pozbawionego stresu a co najważniejsze bezpiecznego przebycia czasu operacji. Przygotowaniem do znieczulenia jest rozmowa z lekarzem anestezjologiem poszerzona o wypełnienie ankiety dotyczącej stanu zdrowia oraz badanie przedmiotowe. W tym czasie lekarz anestezjolog poznaje oczekiwania pacjenta odnośnie znieczulenia. Jest to też okazja dla chorego do zadania pytań odnośnie premedykacji czyli przygotowania do operacji, samego znieczulenia i okresu pooperacyjnego.
Rodzaj znieczulenia wybierany jest w zależności od stanu zdrowia chorego, zakresu planowanej operacji i czasu jej trwania oraz indywidualnych oczekiwań chorego. Staw biodrowy operuje się w znieczuleniu przewodowym lub ogólnym. Znieczulenie przewodowe to podanie leków znieczulających w okolice rdzenia kręgowego i wyłączenie czucia poniżej miejsca znieczulenia. Znieczulenie ogólne potocznie zwane narkozą polega na całkowitym uśpieniu chorego na czas wykonywania operacji.
Czas operacji
Czas operacji osadzania endoprotezy stawu biodrowego zależy od wielu czynników i waha się od 1 do 2 godzin.
Czas pobytu w szpitalu
Chory zgłasza się do szpitala w dniu operacji. Po wykonaniu operacji i ustąpieniu znieczulenia rozpoczyna się leczenie usprawniające. Pobyt w szpitalu wynosi do 7 dni. Czas ten jest niezbędny na wygojenie rany pooperacyjnej i przeprowadzenie postępowania rehabilitacyjnego.
Rehabilitacja
Rehabilitacja jest niezmiernie ważną częścią leczenia operacyjnego stawu biodrowego. Zadaniem leczenia usprawniającego jest wyuczenie chorego wykonywania ćwiczeń operowanego stawu biodrowego. Od pierwszej doby pooperacyjnej przygotowuje się chorego do samodzielnego chodzenia i innych czynności dnia codziennego.
Rekonwalescencja poszpitalna
Ten okres leczenie jest kontynuacją rehabilitacji rozpoczętej w szpitalu. Stosowanie wyuczonego sposobu poruszania się oraz ćwiczeń przynosi choremu satysfakcję z przeprowadzonego leczenia. W określonych przypadkach może zaistnieć potrzeba pomocy fizykoterapeuty.
Ultrasonografia niemowlęcego stawu biodrowego
Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego
Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego jest zaburzeniem w budowie anatomicznej jego części składowych. Zaburzenie to może prowadzić, podczas rozwoju i wzrastania dziecka, do powstania przemieszczenia głowy kości udowej w stosunku do panewki. Przemieszczenie takie nazywa się zwichnięciem. Nieleczone zwichnięcie kończy się ciężkim i nieodwracalnym kalectwem. Wczesne rozpoznanie zaburzeń ukształtowania stawu biodrowego pozwala na podjęcie leczenia. W leczeniu wykorzystuje się naturalną zdolność do modelowania patologicznej panewki. Leczenie modyfikuje rozwój stawu biodrowego w kierunku prawidłowych stosunków anatomicznych. Wczesne wykrycie i właściwe leczenie już od wieku noworodkowego prowadzi do pełnego wyleczenia.
Rozpoznanie patologii niemowlęcego stawu biodrowego
Badanie kliniczne noworodka i niemowlęcia obejmuje także ocenę stawów biodrowych. Podstawą rozpoznania nieprawidłowości w budowie niemowlęcego stawu biodrowego jest badanie przedmiotowe oraz badania obrazowe. Bardzo ważne jest, że w kilku procentach dysplazji nie występują objawy kliniczne. Wykonane wówczas badanie ultrasonograficzne stanowi podstawę rozpoznania choroby. Badanie USG pozwala na ocenę zarówno elementów kostnych jak chrzęstno włóknistych stawu. Metoda badania ultrasonograficznego pozwala też na odstąpienie od badania rentgenowskiego i nie naraża dzieci na szkodliwe działanie promieniowania X. Kolejną zaletą ultrasonografii jest możliwość dynamicznej (czyli w ruchu) oceny stawu oraz to, że można ją powtarzać w dowolnych odpowiednio do potrzeb odstępach czasu. Obecność matki przy badaniu pozwala jej zrozumieć istotę choroby oraz ma istotny wpływ na skuteczność leczenia a także zmniejsza stres jaki przeżywa dziecko w obcym otoczeniu.
Badanie ultrasonograficzne powtarza się w zależności od wyniku badania poprzedniego. Badanie może wykazywać duży wachlarz odchyleń, od niewielkiej niedojrzałości stawu wymagającej tylko obserwacji po pełne zwichnięcie wymagające repozycji czyli nastawienia stawu.
Zastosowanie nieoperacyjnych metod leczenia pozwala w ogromnej większości na przywrócenie prawidłowych stosunków anatomicznych oraz dobrej zwartości stawu biodrowego.

Typy ultrasonograficzne stawu biodrowego
Obraz ultrasonograficzny stawu biodrowego pozwala na określenie typu stawu biodrowego. W Polsce stosuje się powszechnie kryteria przyjęte i rozpowszechnione w Europie przez austriackiego uczonego profesora Reinharda Grafa. Kryteria uwzględniają wiek badanego dziecka, morfologiczny opis struktur stawowych oraz kątową ocenę kostnych i chrzęstnych części stawu. Określenie typu stawu biodrowego ma wpływ na podjęcie i zastosowaną metodę leczenia.
Przebieg badania ultrasonograficznego niemowlęcego stawu biodrowego
Matka układa dziecko w specjalnie do tego celu opracowanym przez autora metody prof. R.Grafa „łóżeczku”. Po pokryciu okolicy bocznej badanego stawu biodrowego specjalnym żelem lekarz przykłada w to miejsce głowicę ultrasonografu. Na ekranie aparatu pojawia się obraz stawu biodrowego. Lekarz zatrzymuje obraz na ekranie aparatu jeśli spełnia on kryteria wymagane dla dalszej oceny. Statyczny obraz uzupełniony jest badaniem dynamicznym czyli obserwacją pod kontrolą ultrasonografu ruchu stawu biodrowego. Po zbadaniu jednego stawu biodrowego dziecko odwraca się o 180° i przystępuje do badania drugiego. Badanie jest pozbawione jakichkolwiek dolegliwości. Przez cały czas badania matka jest z dzieckiem i może się nim zajmować.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post