Tłuszcz w kale, badanie

Choroby układu pokarmowego; przełyku, żołądka, jelit, wątroby, trzustka, dróg żółciowych, odbytu)
admin. med.

Tłuszcz w kale, badanie

Post autor: admin. med. »

Inne nazwy: jakościowy lub ilościowy pomiar tłuszczu w kale; lipidy w kale; tłuszcz w kale z 72-godzinnej zbiórki; barwienie na obecność lipidów czerwienią olejową
Oficjalna nazwa: tłuszcz w kale – pomiar jakościowy lub ilościowy
Powiązane badania: Test wchłaniania ksylozy, Badania laboratoryjne w celiakii, Panel metaboliczny, Morfologia, Krew utajona w kale, Badania parazytologiczne, Trypsyna i chymotrypsyna, Trypsynogen, Chlorki w pocie, Mutacja genu mukowiscydozy, Elastaza w kale

W jakich przypadkach badanie jest wykonywane?

Badanie na obecność tłuszczu w kale zazwyczaj zleca się łącznie lub w następstwie innych badań kału i krwi, w celu wykrycia przyczyny przewlekłej biegunki oraz luźnych, cuchnących stolców tłuszczowych (biegunka tłuszczowa).

Inne badania kału to:

Badanie na krew utajoną w kale
Badania parazytologiczne – w celu wykrycia pasożytów
Badanie na obecność krwinek białych w kale
Badanie na obecność elastazy w kale – elastaza to enzym rozszczepiający białka, wytwarzany i wydzielany przez trzustkę; jest odporny na rozkład przez inne enzymy, przez co jest wydalany i można oznaczyć jego poziom w kale. Poziom elastazy obniża się w przypadku niewydolności trzustki.
Jakościowe oznaczenie tłuszczu w kale – wykonuje się je poprzez umieszczenie zawiesiny z kałem na szkiełku, dodanie barwnika tłuszczu i mikroskopową ocenę liczby i wielkości kulek kału obecnych w próbce.

W celu rozpoznania objawów zaburzeń wchłaniania można również wykonać badania krwi, takie jak:

Morfologia krwi – w celu oceny krwinek białych i czerwonych
Panel badań metabolicznych – w celu oceny czynności wątroby, białek i elektrolitów
Badania w kierunku celiakii

Można również wykonać badania w kierunku mukowiscydozy:

Trypsyna/chymotrypsyna
Trypsynogen immunoreaktywny
Chlorki w pocie
Mutacja genu mukowiscydozy

Jeżeli wynik jakościowego oznaczenia tłuszczu w kale jest ujemny, można zlecić ilościowe badanie tłuszczu w kale z 72-godzinnej zbiórki, z następujących przyczyn:

Na kilka dni przed badaniem ilościowym oraz w dniu oddawania próbki konieczne jest, aby pacjent spożywał umiarkowanie dużą ilość tłuszczu dziennie, co pozwoli „sprowokować” zdolność wchłaniania przez organizm,

Tłuszcz nie jest wydalany z kałem w niezmiennym tempie i oznaczenie wykonane w materiale zmieszanym z 72 godzin pozwala uzyskać dokładniejszy obraz średniego wchłaniania i wydalania niż w pojedynczej próbce.

W jakich przypadkach badanie jest zlecane?

Badanie zleca się przede wszystkim, jeżeli u pacjenta występują objawy zaburzeń wchłaniania, takie jak:

Luźne, cuchnące stolce tłuszczowe (biegunka tłuszczowa)
Uporczywa biegunka
Bóle brzucha, skurcze, wzdęcia i gazy
Utrata wagi
Niedostateczny przyrost masy ciała (u dzieci).

Objawom tym mogą towarzyszyć inne, takie jak utrata wagi, zmęczenie, niedokrwistość i/lub niedobory składników odżywczych, takich jak żelazo lub witamina B12.
Jakościowe oznaczenie tłuszczu w kale można wykonać w celach przesiewowych. Jeżeli wynik jest dodatni, nie ma zazwyczaj potrzeby dodatkowego wykonywania badania ilościowego.

Jeżeli wynik testu jakościowego jest ujemny, a nadal zachodzi podejrzenie obecności nadmiaru tłuszczu w kale, można zlecić badanie ilościowe w kale z 72-godzinnej zbiórki.

Co oznacza wynik?

Dodatni wynik jakościowego oznaczenia tłuszczu w kale lub podwyższona ilość tłuszczu w kale w badaniu ilościowym z 72-godzinnej zbiórki wskazuje na prawdopodobieństwo nieprawidłowego wchłaniania tłuszczu i upośledzenie trawienia albo zaburzenia wchłaniania u pacjenta.

Zaburzenia wchłaniania występują w wielu chorobach i stanach klinicznych, takich jak:

Choroby mające wpływ na jelita:

Infekcje, w tym pasożytnicze, bakteryjne lub wirusowe
Celiakia
Zapalne choroby jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie okrężnicy)


Niewydolność trzustki spowodowana:

Przewlekłym zapaleniem trzustki
Nowotworem trzustki
Mukowiscydozą (ma wpływ na czynność trzustki)
Zespołem Shwachmana-Diamonda


Choroby przewodów żółciowych i/lub woreczka żółciowego

Nowotwór
Zwężenie lub zator przewodu żółciowego wspólnego, czyli głównego przewodu, przez który żółć jest transportowana z wątroby i woreczka żółciowego do jelit.

Inne badania laboratoryjne wykonywane równolegle mają zazwyczaj na celu wykrycie pierwotnej przyczyny zaburzeń wchłaniania.

Ujemny wynik jakościowego badania tłuszczu w kale nie zawsze wyklucza zaburzenia wchłaniania, więc zazwyczaj w jego następstwie wykonuje się badanie ilościowe.

W badaniu kału z 72-godzinnej zbiórki, niski poziom wydalanego tłuszczu zazwyczaj oznacza, że organizm prawidłowo trawi i wchłania tłuszcze i wskazuje na inną przyczynę objawów.


Co jeszcze należy wiedzieć?

Środki przeczyszczające, lewatywa, bar, olej mineralny, suplementy blokujące wchłanianie tłuszczu, włókna psyllium i substytuty tłuszczu mogą mieć wpływ na wyniki oznaczeń.

Dzieci nie mogą przyjmować tak samo dużych porcji tłuszczu dziennie jak dorośli i dlatego przygotowanie do badania wygląda u dziecka nieco inaczej, a wyniki oznaczeń kału ze zbiórki 72-godzinnej podawane są w wartościach procentowych. Wynik jest „współczynnikiem” porównującym ilość zjedzonego tłuszczu z ilością tłuszczu wydalonego w celu oceny ilości, która została wchłonięta.

Wprawdzie zbiórka kału w celu oceny ilościowej trwa zazwyczaj 72 godziny, czasami oznaczenie wykonuje się również w kale ze zbiórki 24- lub 48-godzinnej.
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post